Dhibaatooyinkii faraha badnaa ee reer Puntland soo mareen waxaa ugu
xumaa oo haarihii iyo daqaradii ay uga tageen wali ka muuqdaan,
dabargowntii ina Siyaad, dhacii iyo dilkii Mooryaantii aan miciinka iyo
naxariista lahayn ugeysteen, qabsashadii Kismaanyo iyo ku xad gudubka
xuquuqda bi'aadinimo ee dadkaas danbi laawayaasha ahaa.
Dhibaatadaan dadkii u gaystay dadweynaha reer puntland waxay diyaar ula
yihiin inay cafiyaan oo xag Ilaah loo laabto oo ay mar labaad
walaaloobaan,wixii dhacayna aanay mar kale dhicin. Dadweynaha Puntland ku
nool waa og yihiin in walaalahooda Somaaliyeed ee Koonfurta iyo gobolada
dhexe ku nool inay nabad iyo nolol doonayaan laakiin raggii isku diray
dadweynahaan wada dhashay oo dhiigooda ka taajiray, shaqana ka dhigtay
iska horkeenka iyo afuufka dagaal ka dhex dhaca dad wada dhashay inaysan
marna ogolaanayn inay nabadi dhacdo oo lays cafiyo.
Raggaan dhiig yacabka ah ee muqlaysan waxay ka soo jeedaan qaybaha
ummadda Somaliyeed dhammaantood, waxay ka siman yihiin aragti ah abuur
colaad, dabadeedna dadkaaga kusoo jiido anigaa idin difaacaaya oo reer
hebel idinka celinaaya,intaa wixii ka danbeeyana wuxuu bilaabaa siduu
dhiigooda lacag ugu badali lahaa.
Bahda reer Punland intooda badani waa kala yaqaanaan kuwa dhiigga
dadkooda ka baayac-mushtara iyo kuwa la danta ah; inkastoo ay wali dagaal
kula jiraan siday isaga sifayn lahaayeen kuwa daacuunka qaba oo daawadoodu
tahay inay dhiigga dadkooda lacag ku badashaan.
Cadowga reer Puntland maanta ay leedahay waa Carta iyo ciddii
taageersan waayo waxay ka soo jeedaan madaxdii maamulkii AFweyne iyo kiwii
hogaaminaayey Mooryaantii ka danbeysey. Waa rag wada danbiyaal ah oo
naxariis iyo kalgacayl aan dadkooda u hayn oo doonaaya inay mar labaad
jeebka ka buuxdaan lacag ay dhiigga dadkooda ka sameeyeen.
Waxay mar kale xanuun iyo hurgun ku abuureen dadkaan danyarta ah oo
doonaya inay iska iloobaan wixii loogaystay, nolol iyo mustaqbalna
samaystaan. Carta waxay soo noolaysay aragtii Kacaankii Siyaad iyo ragga
Puntland u dhashay siduu ugu shaqaysan jiray oo aan mar kale aragnay
ayagoo usoo tafaxaytay inay qabtaan mid la midda ah tii ay u hayeen Siyaad
oo ay si wanaagsan u yaqaanaan.
Haddaba dadweynaha reer Puntlaanow, waxaad ogaataan nin ku dilay oo
raba inuu meedkaaga iibsado oo ku gorgor-tamo inuusan geed harkiis kuu
jiididoonin .
Raage Jaamac Columbus, Ohio.
ragejma@aol.com